<< back to all the articles.



Dans Magazine - 01/04/2013
Net iets te jong

Muziek en dans zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. In het leven van de Belgische choreograaf Ugo Dehaes is muziek enorm belangrijk, maar toch gebruikt hij het zelden in zijn producties. Ook in zijn nieuwe voorstelling Girls is geen toon te horen. Wel adem.

Ooit wilde Ugo Dehaes (36) zelf muzikant worden. Hij had een gitaar gekocht en speelde met vrienden. Maar uiteindelijk lokte het dansen meer. Hij verkocht zijn instrumenten en met de opbrengst betaalde hij de start van zijn dansopleiding. Dehaes is zelf nog altijd actief als danser, maar de laatste tien jaar maakte hij vooral zijn eigen producties. Daarbij gaat het hem om meer dan alleen de choreografie. In zijn eerste voorstellingen was hij vooral bezig met het lichaam. "Ik wilde het lichaam benaderen als object, er vormen mee maken zodat het nog amper als lichaam te herkennen zou zijn." Tegenwoordig streeft hij ernaar om dans emotioneler te maken. Het publiek te raken. "Muziek heeft dat effect meer dan dans, vind ik. Ik zie prachtige dingen op het podium gebeuren, maar mis vaak het gevoel. Momenten dat je gepakt wordt. Zoals bepaalde liedjes binnen kunnen komen en meteen een emotie oproepen."

Coveren

Ook in zijn meest recente dansvoorstelling GIRLS gaat hij voor het gevoel. Waarbij de choreografie en de techniek bijna ondergeschikt zijn aan het effect dat hij wil bereiken. GIRLS is een prelude op zijn vorige, goed ontvangen stuk WOMEN. Daarin dansten danseressen die eigenlijk net te oud waren voor een dansvoorstelling. Met leeftijden van 35 tot 55 jaar. In GIRLS zijn de hoofdrollen juist weggelegd voor prille tienermeisjes die net wat te jong zijn. Zelf ziet Dehaes GIRLS als een cover van zijn eigen werk. Weer die vergelijking met muziek. "Het is in de danswereld not done je eigen werk - en helemaal niet dat van een ander - nogmaals te gebruiken. Terwijl je sommige dingen juist wilt en pas kunt verbeteren nadat je een productie een tijd op het podium hebt gebracht. Een liedje coveren, daar heeft men geen enkel probleem mee. Covers zorgen er soms voor dat het bijna een ander liedje wordt. Dat hetzelfde liedje een andere ziel krijgt. Met dans kan dat ook. Ik denk dat er in de danswereld best meer gerecycled zou mogen worden. Ik zie daar geen enkel probleem in. GIRLS is in grote lijnen dezelfde voorstelling als WOMEN, maar nu gedanst door meisjes. Waarom zou je je eigen werk niet een tweede leven mogen geven? Zeker als je denkt dat het nog beter kan."

Ademhalen

Aan de inhoud is niet veel veranderd. "Het idee voor WOMEN kwam bij me op toen ik altijd weer die jonge dansers op het podium zag. Nogmaals, vaak fantastisch om te zien, maar meer en meer miste ik de emotie, voelde me er niet bij betrokken. Oudere danseressen hebben meer meegemaakt, geleefd. Het leek mij dat zij meer beleving zouden kunnen brengen. Meer gevoel in een voorstelling zouden kunnen leggen. Bovendien wilde ik ook het cliché van de te oude danseressen doorbreken. Zoals ook nog aanwezig in de film Black Swan die net uitkwam in de periode dat WOMEN ontstond. Ook daar is de moeder van de hoofdrolspeelster te oud om te dansen."

Om emotie op te wekken gebruikt Dehaes het ademen van de dansers. "Als iemand zijn adem inhoudt, houdt degene die dat ziet bijna als vanzelf ook zijn adem in. Mensen hebben altijd de neiging om de ademhaling van de persoon tegenover zich te spiegelen. Ik zag het als een mogelijkheid om het publiek bijna deelgenoot te maken van wat er op het toneel gebeurt. Het is een truc waarmee ik in aanraking kwam toen ik in Amsterdam werkte."

Interessant was vooral het verschil in werken met oudere en jongere dansers. "Bij de oudere danseressen moest ik heel veel uitleggen. Alleen al over de functie van het ademen. Zij waren er zich bijvoorbeeld ook van bewust dat adem makkelijk iets seksueels kan worden. Steeds weer moest ik dingen opnieuw duidelijk maken. Terwijl ik de meisjes op de eerste dag maar één keer hoefde te vertellen dat het ademen heel belangrijk is in de voorstelling. Daarna gingen ze er vol voor en dachten er verder niet meer over na. Deden enorm hun best. Het was een leerzame ervaring, het overbrengen van mijn ideeën op de meisjes vroeg om een heel andere benadering. Maar net als bij WOMEN werden ze door het intense dansmateriaal en de complexe structuren heel transparant. Dat is wat ik zo mooi vind bij deze voorstellingen: je ziet echt de mens achter de danser."

Jammen

Hij heeft nog volop plannen, waarbij muziek een inspiratiebron blijft. Maar het gaat niet vanzelf. "De hele danswereld is zo georganiseerd. Je moet vanalles vastleggen, subsidies aanvragen, soms moet je een gezelschap vormen alleen maar om in aanmerking te komen voor subsidie. Dan kijk ik wel eens met enige jaloezie naar mijn vrienden die muziek zijn blijven maken. Gewoon lekker spelen en optreden waar en wanneer het kan. Neem alleen al het jammen. Lekker samen zitten en muziek maken, gewoon zien wat er gebeurt. Ik heb genoeg dansvrienden, maar we zullen niet snel ergens afspreken om wat te improviseren." De afgelopen periode hield hij zich met vanalles bezig. Film, theater, en in april gaat alweer een nieuwe dansvoorstelling van start. Als maker ervaart hij vooralsnog meer stress dan als danser. "Als je zelf danst, sta je op dat podium en ben je voornamelijk met jezelf bezig. Van wat er in de zaal gebeurt, gaat veel langs je heen. Maar als maker zit je juist tussen dat publiek en ben je je van alles bewust. In het begin danste ik mee in mijn eigen producties. Maar dat waren dan vooral kleine producties, vaak duetten. Zodra je met meer mensen op het podium staat, wordt het moeilijker. Dus ben ik op een gegeven moment maar gestopt met meedansen."

"Ik deed altijd maar één project per twee jaar. Nu wilde ik eens uitproberen wat er met me zou gebeuren als ik vanalles door elkaar zou doen. Of dat is bevallen? Wel, het was erg druk. Dit is mijn eerste vrije weekend sinds tijden." Lachend: "Pff, eerlijk gezegd denk ik dat één productie per keer toch prettiger is."
 

<< back to all the articles.